به نام خدا

به منظوربالابردن سطح اطلاعات ودانش شماهموطنان عزیز وافزایش شناخت وآگاهی هرچه بیشترشماازشرایط نگهداری، کیفیت، ساختار، عیوب، استانداردهای مربوط به تایر، علائم ومشخصات ثبت شده برروی دیواره تایرها، خطرات ومشکلات استفاده نادرست ازتایروبالاخره کمک به انتخاب یک تایرمناسب برای خودروهایمان باتوجه به شرایط آب وهوایی ووضعیت جاده های مناطق مختلف کشور، ازاین هفته به طورمرتب یکی ازموضوعات مرتبط باتایرانتخاب و اطلاع شما عزیزان می رسد .  اولین موضوع انتخابی که علیرغم اهمیت بسیارزیادکمتربه آن توجه میشودموضوع    "  بادتایر  "  است :

مابایدبه خاطرداشته باشیم زمانی که درحال رانندگی هستیم عملا زندگی روی بادراتجربه می کنیم وبایدآگاه باشیم که دراین حالت هیچ عاملی نمی تواندبیش از کم یا زیادبودن بادتایرهازندگیمان را به خطربیندازد لذاتوصیه میشود : حتمابطورمنظم هردوتاسه هفته یکباربادتایرهای وسیله نقلیه خودرابه وسیله فشارسنج های معتبرومطمئن بازبینی وچک نموده وازتنظیم بودن فشاربادآنهااطمینان حاصل نمائید . بخاطرداشته باشید کنترل فشاربادتایرباید زمانی صورت گیردکه تایرکاملا خنک است.

بادمناسب تایرنقش بسیارتعیین کننده ای درپیشگیری ازحوادث جاده ای، ، افزایش طول عمروکارکردتایر، بالارفتن مقاومت آن و بالاخره کاهش چشمگیر میزان مصرف سوخت وسیله نقلیه دارد .  انتخاب میزان فشاربادمناسب برای تایرهاباتوجه به وزن مجموعه خودرو به اضافه وزن سرنشینان ویاوزن بارآن صورت می گیرد . مقدارماکزیمم بادتایرازجمله مواردی است که براساس کنوانسیونهای بین المللی واستانداردهای جهانی ودرایران استانداردهای ملی شماره های 1093 و 2169 بایستی برروی دیواره تایرحک شود . البته کارخانه های سازنده خودروهانیزمقدارفشاربادتایرهارامشخص وتوصیه می کنند . درخودروهای سواری دروضعیتی که خودروتقریبابانصف سرنشین حرکت میکند   می توان حدود 2 تا 4(Psi)  ازحداکثر مقداربادتایرهاکم کردامادرتاکسی هاوخودروهای سنگین که باسرنشین کامل وحداکثربارحرکت می کنندبایدمقدارفشاربادتایرهابه اندازه ویانزدیک به حداکثرفشاربادحک شده برروی دیواره آنهاباشد . هردوحالت کم یازیادبودن فشارباد موجب آسیب رسیدن به تایروسایش نامنظم وپله کردن آن شده وعلاوه برکاهش عمرمفیدآن میتوانندباعث ایجاد خطرات جبران ناپذیری برای سرنشینان وسیله نقلیه شوند .

حالت اول)    فشارباد کم :            

چنانچه فشاربادتایرکم باشد سطح تماس آن باجاده افزایش پیداکرده و اصطکاک زیادی بین آنها بوجودمی آید، این موضوع باعث تولید حرارت بیش ازحددرتایردرحال حرکت شده وعلاوه برایجادعیبهایی مانند دوپوستی ، جدایی بین لایه ها ، جداشدن لاستیک ازمنجید(آج از بدنه) ، شکستگی وبریدگی لایه های نخی وسیمی ازداخل ، احتمال ترکیدن تایررا به مقدارزیادی بالامی برد ، همچنین پله کردن وسایش شدید شانه های هر دوسمت تایر، آنبالانس شدن ودفرمگی آن ، کنترل ناپذیری وترمزگیری نامناسب ، فرمانگیری بد و بالاخره ازرینگ خارج شدن تایر(بخصوص در تایرهای رادیال) ازدیگرتبعات کم بادی است ، دروضعیت کم بادی میزان سوخت تایر به دلیل افزایش مقاومت غلطشی تایر( نیرویی که درمقابل چرخش تایربرروی سطح جاده مقاومت می کند) بین 3%  تا 5% افزایش می یابد . براساس آزمایشات صورت گرفته چنانچه بادتایرشمادرطولانی مدت نصف مقدارمشخص شده باشدعمرآن تا  75 %  کاهش می یابدیعنی به زبان ساده ترعمرتایرشما  4/1 میشود وبالاخره کم بودن 30 درصدی فشاربادتا  35% ازعمرتایرمیکاهد .

حالت دوم )    فشارباد زیاد :

چنانچه باد تایرشمابیشتر ازحدمجازباشد هرچندتبعات کمتری ازکم بادی دارد اماباعث سختی بیش ازحدوعدم انعطاف پذیری درمناطق مختلف تایرشده وموجب می گرددتمامی ضربات مکانیکی ناشی ازبرخوردتایربا ناهمواریها وپستی وبلندیهای جاده به مجموعه خودرو وسرنشینان منتقل شده ، ضمن آسیب رسیدن به وسیله نقلیه ، باعث ناراحتی واذیت سرنشینان به خاطرتکانهای شدیدوارتعاشات زیادگردد (دراین وضعیت اصطلاحا گفته میشود: فرمان می کوبد ) . درشرایط پربادی به واسطه مدورشدن بیش ازحدتایر و تمرکزفشاردرمرکز، سایش دراین ناحیه زیادشده وعیب دوپوستی وجدایی بین لایه هادراین منطقه اتفاق می افتد و بالاخره اصلی ترین خطر پربادی بالارفتن احتمال ترکیدن تایردر برخورد با موانع و ازکنترل خارج شدن و واژگونی خودرو است . آزمایشات نشان میدهد:  زیادبودن 20 درصدی فشاربادبه طور مداوم، باعث کاهش 10 درصدی عمرتایر می گردد .

امروزه شرکتهای صاحب نام درصنعت تایر تلاشهای فراوانی درجهت بالابردن ضریب ایمنی تایرها ، تحت کنترل درآوردن وضعیت فشاربادآنهاوحتی حذف تدریجی باددرتایرهانموده اند . ازنمونه تغییراتی که درجهت افزایش کارکرد و بالابردن ایمنی تایرها صورت گرفته ودرکشورماهم درحال رایج شدن است استفاده ازگازنیتروژن به جای هوادرداخل تایرهاست ، ملکولهای گازنیتروژن به مراتب درشت ترازملکولهای هوابوده وجنبش وحرکت آنهابسیارکم است فلذاخنک تربوده ودیرتر گرم می شوند همچنین بدلیل درشتی ، درجه نفوذپذیری ملکولهای این گاز ازدرجه نفوذپذیری ملکولهای هواکمتربوده و به سختی ازمنفذهای تایروپنچری های ریزخارج میشوند بنابراین استفاده ازگازنیتروژن درتایر به جای هوا بخصوص درمناطق گرمسیر توصیه می شود .                                                                                                

اخیــرا در شـــرکـت گــودیـــر سـیستــم پـایــش فـشــار بـاد تــایـر تــحــت عنــوان :  " TIRE  IQ " و سیستم "TPMS (TIRE  PRESSURE  MONITORING  SYSTEM ) " طراحی و ساخته شده اند که دما و فشار باد داخلی تایر را بصورت دیجیتال در صفحه جلوی راننده نمایش داده و هرگونه نوسان باد را حتی در حالت خاموشی وسیله نقلیه ، هشــــدار می دهد.                                                                                                                             

یک شرکت تایرسازی درجمهوری چک هم سیستم : "SIT (SELF  INFLATING  TIRE ) " راطراحی نموده که فشاربادتایررا به صورت کاملا هوشمندانه ثابت نگه داشته و به هیچ عنوان اجازه تخلیه و یا کم شدن باد را حتی در پنچری های عمده نمی دهد .  از دیگر فعالیت های صورت گرفته ساخت و توسعه تایرهای پنچررو( RUN  FLAT ) است ، این تایرها قادرند بدون وجود باد داخلی و در وضعیت پنچری تا مسافت 80 کیلومتر را بدون مشکل طی نمایند و بالاخره شرکت میشلن فرانسه با استفاده از نوعی رزین خاص تایری تولیدکرده که نیازی به استفاده از باد نداشته و بالطبع پنچری هم در آن معنایی ندارد .

درپایان باذکراین موضوع که :  براساس یک همه پرسی درکشورمان مشخص گردیددرحدود 75% ازرانندگان نه ازمیزان درست بادتایرخوداطلاع دارند و نه از اهمیت آن چیزی میدانند، حدود 15% اطلاعات کمی دراین خصوص داشته و فقط 10% به طورمرتب بادتایرهای خود را بازبینی  و چک می نمایند بازهم برتنظیم هر دو تا سه هفته یکبارفشار بادتایرها به خاطرحفظ سلامت خودوخانواده تان ، سلامت وسیله نقلیه وبالاخره سلامت، افزایش ایمنی وافزایش طول عمر تایرهایتان(باتوجه به گرانی قیمتها) تاکید می گردد .